برای راهاندازی کارخانه تولید بلبرینگ در ایران، باید دو بعد را همزمان در نظر گرفت: اول، مراحل ساخت فیزیکی کارخانه و دوم، مراحل اداری و قانونی (مجوزها و استقرار خط تولید). در ادامه، هر بخش را به صورت مجزا و جامع مرور میکنیم:
الف) مراحل ساخت فیزیکی کارخانه
طبق منابع مهندسی صنعتی، ساخت یک کارخانه شامل مراحل زیر است:
تسطیح زمین و آمادهسازی محل: برداشتن خاک و آمادهسازی بستر برای ساخت سوله و ساختمانها
فونداسیون سوله و ساختمانهای اداری: شامل بتنریزی، قالببندی و آرماتوربندی
ساخت و نصب سازه سوله و ساختمان اداری مثل اسکلت فلزی
اجرای سقف سوله با عایقها (توری، پشم شیشه و ورق) و تیرچهها
دیوارکشی و اجرای نازککاری شامل گچکاری، کابینت، کاشیکاری در بخش اداری
نصب درها، پنجرهها و نازککاری کف مانند بتنریزی، سرامیک و نازککاری اداری
محوطهسازی کارخانه برای مسیرها، خیابانکشی و فضای سبز
تأسیسات مکانیکی و برقی مانند تأسیس انشعابات برق، گاز، آب و تهویه
استقرار ماشینآلات تولیدی و راهاندازی اولیه
راهاندازی آزمایشی خط تولید و شروع بهرهبرداری
مثال طراحی و زیربنا:
یک نمونه طرح توجیهی برای ظرفیت تولید ۳۰۰ تن در سال بلبرینگ و رولبرینگ شامل موارد زیر است:
مساحت زمین و ساختمانها:
تسطیح خاک: ۵۰۰۰ متر²
حصارکشی: ۳۰۰ متر
محوطهسازی و آسفالت: ۱۵۰۰ متر²
فضای سبز و روشنایی: ۲۰۰۰ متر²
فضاهای ساختمانی:
سوله تولید: ۵۰۰۰ متر²
انبار مواد اولیه: ۱۰۰۰ متر² (اسکلت فلزی)
انبار محصول: ۱۰۰۰ متر² (سوله)
ساختمان اداری: ۱۰۰ متر²
امکانات رفاهی (آشپزخانه، نمازخانه، رختکن، سرویسها و نگهبانی) با متراژهای جداگانه
ب) مراحل اداری و قانونی راهاندازی کارخانه
۱. ثبت شرکت
ابتدا باید یک شخصیت حقوقی ثبت کنید (مثلاً با موضوع تولید بلبرینگ)، که اساسنامه آن با جواز تأسیس هماهنگ باشد
بنیاد ایرانیان
۲. اخذ جواز تأسیس از وزارت صنعت، معدن و تجارت (از طریق سامانه بهینیاب)
ثبتنام در سامانه و ارائه مدارک شامل: طرح توجیهی، مشخصات زمین، ظرفیت تولید، تجهیزات و منابع مالی
امکان نیاز به تاییدیه از سازمان محیط زیست و سایر نهادهای مرتبط
در صورت تایید، جواز تأسیس صادر میشود
۳. انتخاب زمین و عقد قرارداد
زمین باید دارای کاربری صنعتی و معمولاً در شهرک صنعتی باشد و طبق ضوابط مجاز، حداکثر تا ۵۰–۷۰٪ آن را میتوان ساخت
قرارداد واگذاری زمین از طریق شرکت شهرکهای صنعتی الزامی است
۴. ساخت و آمادهسازی فیزیکی کارخانه
با اجاره یا خرید زمین، مراحل ساخت فیزیکی ذکر شده در بخش (الف) را آغاز میکنید: سوله، تأسیسات و …
۵. نصب تجهیزات و راهاندازی خط تولید
خرید و نصب ماشینآلات (تراش، سنگزنی، پرس، کوره عملیات حرارتی و…) و انجام تولید آزمایشی و راهاندازی اولیه
۶. اخذ پروانه بهرهبرداری
پس از تکمیل ساخت و راهاندازی:
ارائه مدارکی مانند جواز تأسیس، پایان کار ساختمان، گزارش پیشرفت، فهرست تجهیزات، تاییدیه محیط زیست و استاندارد
بازدید کارشناسان برای بررسی انطباق کارخانه با الزامات
صدور پروانه بهرهبرداری
۷. اخذ استاندارد و نشان استاندارد (در صورت نیاز)
ثبت برند، ایجاد آزمایشگاه کنترل کیفیت و ارائه مدارک و فرمهای فنی
دریافت تأییدیه از سازمان استاندارد برای محصولات
جمعبندی در قالب فلوچارت مراحل
مرحله توضیح
۱. ثبت شرکت تعیین شخصیت حقوقی با موضوع تولید
۲. جواز تأسیس ثبت در سامانه بهینیاب با طرح توجیهی
۳. انتخاب زمین کاربری صنعتی، در شهرک صنعتی
۴. ساخت فیزیکی تسطیح، سوله، تأسیسات، محوطهسازی
۵. نصب تجهیزات نصب ماشینآلات، راهاندازی تولید آزمایشی
۶. پروانه بهرهبرداری بررسی تطابق و صدور مجوز رسمی تولید
۷. استاندارد ثبت برند، آزمایشگاه، اخذ استاندارد تولید